Wilaya ya Nachingwea haina wafugaji wengi kwakuwa toka miaka ya nyuma makabila ya maeneo haya hawakuwa na utamaduni wa ufugaji.
Mifugo iliyokuwa inafugwa ni jamii ya ndege ambao nao walikuwa wanafugwa kwa kiwango kidogo tu kwa matumizi ya nyumbani
Kwa sasa jamii ya watu wa Nachingwea wameanza kuhamasika kufuga hasa baada ya kuona matokeo ya utekelezaji wa miradi mbalimbali kama RIPS,WFP,HPI na DADPS ambayo ilijishughulisha na kuhamasisha shughuli za maendeleo ikiwemo ufugaji wa ng’ombe wa maziwa,mbuzi,nguruwe na kuku
Kwa sasa wilaya ina jumla ya ng’ombe 11,273, Mbuzi 11,625, Kondoo 1409, Nguruwe 3235, Mbwa 3281 na kuku 324,200
Fursa zilizopo katika kuendeleza ufugaji:
Hali ya hewa-Hali ya hewa ni rafiki kwa ufugaji wa aina mbalimbali za mifugo jambo ambalo litaruhusu uzalishaji bora wa mifugo na mazao yake
Nyanda za malisho - Wilaya ya Nachingwea ina jumla ya vijiji 25 vilivyofanyiwa mpango wa matumizi bora ya ardhi na kati ya hivyo,vijiji 23 vimetenga maeneo ya malisho ya mifugo ambapo jumla ya Hekta 61,604 zimetengwa ambapo hekta 49,795.46 zenye uwezo wa kupokea ng’ombe 24,897 zilitengwa kwa ajili ya wafugaji wahamiaji katika vijiji vya Mtua,Chimbendenga,Mbondo,Kilimarondo,Kiegei B,Namatunu na Matekwe na hekta 11,808.54 ni kwa ajili ya wafugaji wa ndani kwenye maeneo mengine ya wilaya.Uwepo wa masalia ya mazao ya mashambani nao unachangia kwa kiwango cha kutosha katika kuongeza malisho ya mifugo
Uwepo wa magonjwa machache ya mifugo-Ukanda huu wa kusini una magonjwa machache sana ya mifugo ikilinganishwa na maeneo mengine jambo ambalo ni fursa adhimu katika kuendeleza sekta ya ufugaji kwa kuwa kutakuwa na ustawi wa kutosha kwa mifugo
Soko la mazao ya mifugo-Kutokana na uchache wa mifugo uliopo kwa sasa, mahitaji ya mazao ya mifugo kwa wananchi ni makubwa hivyo kuna uhakika wa soko la mazao yatokanayo na mifugo
Uzalishaji na masoko ya mazao ya mifugo:
Tasnia ya maziwa:
Aina ya mnyama
Waliokamuliwa
Uzalishaji
(lita)
Wastani wa bei kwa lita (T.shs)
Thamani
(T.shs)
Ng’ombe
248
323,632
1,500
485,448,000
Mbuzi
0
0
0
0.00
Jumla
248
323,632
1,500
485,448,000
Tasnia ya nyama:
Aina ya mifugo
Idadi chinjwa
Wastani wa uzitokwa mnyama (kg)
Jumla ya kilo za
Nyama
Bei kwa
kilo (T.shs)
Thamani ya nyama(T.shs)
Ng’ombe
2,243
100
224,200
8,000
1,793,600,000
Mbuzi/
Kondoo
71
12
852
9,000
7,668,000
Nguruwe
322
45
14,490
8,000
115,920,000
Jumla kuu
2,636
-
-
-
1,917,188,000
Mayai:
Uzalishaji wa mayai ndani ya wilaya katika kipindi hiki unakadiriwa kuwa kama ifuatavyo:
Aina ya kuku
Idadi ya watagaji
Idadi ya mayai tagwa
Wastani wa bei/yai (TZS)
Thamani
(TZS)
Kuku wa asili
112,400
1,686,000
500
843,000,000
Kuku wa mayai
1,740
628,600
500
314,300,000
Jumla
114,140
2,314,600
500
1,157,300,000
Tasnia ndogo ya uvuvi:
Wilaya ya Nachingwea kijiografia haina Bahari, Maziwa wala Mito ya kudumu ambayo ingeweza kuzalisha samaki wa aina mbalimbali. Hata hivyo katika jitihada za kuendeleza sekta ya uvuvi,wilaya imekuwa ikitumia mabwawa madogo yaliyoachwa na wakoloni kwenye baadhi ya vijiji kama fursa ya kuzalisha Samaki kwenye vijiji hivyo chini ya usimamizi wa Halmashauri za vijiji.
Kutokana na changamoto hii, Halmashauri inaendelea kuhamasisha watu binafsi na vikundi kuchimba Mabwawa ya Samaki katika maeneo yao kwa lengo zima la kuboresha lishe kwa kuongeza ulaji wa samaki lakini pia kuongeza kipato kwa kuuza samaki wa ziada.
Mpaka sasa wilaya ina jumla ya mabwawa 21 ya samaki, kati ya hayo ,mabwawa 2 yanamilikiwa na vikundi katika maeneo ya Ugawaji na Uhindini, 1 linamilikiwa na Halmashauri ya kijiji Naipingo na 18 yanamilikiwa na watu binafsi katika maeneoyaMatangini,Stesheni,Mitumbati,Songambele,Ruponda,Chemchemu,Boma mashariki na Naipanga
Changamoto zinazoikabili sekta ya mifugo na uvuvi:
Halmashauri ya wilaya Nachingwea inakabiliwa na changamoto mbalimbali katika kutekeleza majukumu ya sekta ya mifugo na uvuvi.Miongoni mwa changamoto hizo ni :
Upungufu wa wataalam wa mifugo na uvuvi ni moja ya changamoto zinazo zorotesha utendaji katika kutoa huduma za ugani hapa wilayani.Wilaya ina wataalam 15 tu wa mifugo,haina daktari wa mifugo na haina mtaalam wa uvuvi.
Halmashauri wakati mwingine inatumia vikundi na Redio ya Nachingwea FM katika kuelimisha wananchi juu ya masuala ya ufugaji
Uchakavu wa vitendea kazi kama pikipiki-Hii ni kutokana na ukweli kwamba pikipiki nyingi ni za muda mrefu lakini halmashauri inajitahidi kutenga fedha kwa ajili ya matengenezo ya vyombo vya usafiri zikiwemo pikipiki
Ushiriki mdogo wa viongozi wa vijiji katika kusimamia miradi ya ufugaji kwenye maeneo yao.Halmashauri inaendelea kuhamasisha viongozi kushiriki na kusimamia kikamilifu miradi ya ufugaji inayoendelea kwenye maeneo yao
Ukosefu wa vyanzo vya kudumu vya maji ya kunyweshea mifugo hususani kwenye maeneo yaliyotengwa kwa ajili ya mifugo.Halmashauri inaendelea kuhamasisha wafugaji waliopo kuona umuhimu wa kuchimba malambo au visima virefu kwa ajili ya maji ya kunywesha mifugo yao
